Blog del Instituto Cervantes de Atenas

Τα πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου 80 χρόνια από τον Ισπανικό Εμφύλιο-Αφιέρωμα στον Έντουαρντ Μαλεφάκη, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα σε συνεργασία του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ), του Ινστιτούτου Θερβάντες και της Ισπανικής Πρεσβείας, συμπεριλαμβάνονται τώρα στο ηλεκτρονικό περιοδικό του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΕΑΠ, ΙΣΠ-Ισπανική Γλώσσα και Πολιτισμός Tribuna Abierta de Estudios Hispano-Helenos, τεύχος B´ (2020).

Πρόκειται για ένα «αφιέρωμα οφειλόμενης τιμής σε έναν άνθρωπο, τον Έντουαρντ Μαλεφάκη (Ε.Μ.), που γνώριζε σε βάθος την Ισπανία», και ο οποίος για μια ακόμα φορά αντιπαραθέτει την ιστορία των δύο χωρών, Ελλάδας και Ισπανίας, με ένα ανέκδοτο κείμενο που δημοσιεύεται στην έκτη ενότητα του τεύχους.

Στην τέταρτη ενότητα, «και κάτω από την ιστοριογραφική επίβλεψη του Ε.Μ.», Έλληνες ισπανιστές και ιστορικοί, αλλά και Ισπανοί ελληνιστές εξετάζουν διαφορετικές πλευρές της ιστορίας των δύο χωρών στo διάστημα μισού σχεδόν αιώνα (1930-1975), και μέσα στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο της νότιας Ευρώπης. Τα κείμενα αυτής της ενότητας υπογράφουν οι: Roberto Rodríquez Milán, Δημήτρης Αγγελής Δημάκης, Δημήτρης Ντούρος, Μάγδα Φυτιλή, Alicia Villar Legumberi, Γιώργος Βλαχάκης και Δημήτρης Φιλιππής.

Στην πέμπτη ενότητα διαβάζουμε τη βιογραφία του ανθρώπου, του πατέρα, του παππού, του συζύγου, του φίλου και του επιστήμονα Έντουαρντ Ελευθέριου Μαλεφάκη μέσα από την πολύτιμη μαρτυρία της κόρης του Λάουρας, της συζύγου του Καλής Δοξιάδη και του επιστήθιου φίλου του, του τέως Συνηγόρου του Πολίτη, Νικηφόρου Διαμαντούρου.

Στις υπόλοιπες τέσσερις ενότητες αποτίνουν φόρο τιμής σε αυτό τον «διδάσκαλο των ιστορικών» κάποιοι συνάδελφοί του, Ισπανοί και Έλληνες ιστορικοί, από τους πλέον διακεκριμένους, όπως οι: Ángel Viñas, Ángeles Egido, Glicerio Sánchez Recio, Alberto Reig Tapia, Matilde Eiroa, Ángel Luis López Villaverde, Francisco Rodríguez Jiménez, Javier Muñoz Soro, Fernando Hernández Sánchez, Encarnación Barranquero Texeira, Marcos Breuer, Pedro Álvarez de Frutos και, τέλος, οι Λουκιανός Χασιώτης και Κωστής Κορνέτης.

Όποιος προτιμά την ιστορική τεκμηρίωση κατά τον τρόπο του Ε.Μ., θα μπορέσει να δει με ενάργεια διαβάζοντας τα κείμενα του αφιερώματος, γιατί το 1936 όλα ήταν πιθανά, ακόμα και η μεταρρύθμιση και η ειρήνη, ενώ το 1939, 80 χρόνια πια από το τέλος του (διεθνούς) Ισπανικού Εμφυλίου, το μόνο που ήταν δυνατό ήταν η συνέχεια του αιώνιου καθεστώτος των λατιφουντίων, της αντιμεταρρύθμισης, του πολέμου …και του μεταπολέμου.

Την επιστημονική επιτροπή του Συνεδρίου συγκρότησαν οι ομότιμοι καθηγητές, Ángel Viñas, José Álvarez Junco και Ιωάννης Χασιώτης. Την επιμέλεια του τεύχους είχε ο Δημήτρης Φιλιππής, επίκουρος καθηγητής του ΕΑΠ.

Δ. Φιλιππής

Las actas del Congreso Internacional 80 años de la Guerra Civil-Homenaje a Edward Malefakis que tuvo lugar en Atenas en abril de 2019 por la Universidad Abierta de Grecia (EAP), el Instituto Cervantes y la Embajada de España, están incluidas y disponibles en la Tribuna Abierta de Estudios Hispano-Helenos, número B´ (2020), la revista electrónica del Programa de Grado “ΙSP-Lengua y Civilización Españolas” de la EAP.

Se trata de un homenaje muy merecido a Edward Malefakis (E.M.), gran conocedor de España, quien con un texto inédito y póstumo publicado en capítulo 6 de la Tribuna Abierta vuelve a poner frente a frente la historia de los dos países, España y Grecia.

En el capítulo 4, “bajo la óptica historiográfica de E.M.”, hispanistas e historiadores griegos y helenistas españoles comparan y examinan diversos aspectos de la historia griega y española durante casi medio siglo (1930-1975), situándolas en el marco social del Europa del sur. Los textos están firmados por Roberto Rodríguez Milán, Dimitris Angelís Dikakis, Dimitris Duros, Magda Fytilí, Alicia Villar Legumberi, Giorgos Vlajakis y Dimitris Filippís.

En el capítulo 5 figura la biografía del hombre, padre, abuelo, esposo, amigo y científico Edward Elefcerios Malefakis a través del testimonio valioso de su hija Laura Malefakis, su esposa Kalí Doxiadis y su amigo íntimo, el ex defensor del pueblo, Nikiforos Diamanduros.

Los restantes capítulos rinden homenaje a este “maestro de historiadores” mediante la publicación de artículos de destacados colegas españoles y griegos que arrojan luz sobre algunos “mitos y falsedades” de la Guerra Civil, el Franquismo y la Transición. Ángel Viñas, Ángeles Egido, Glicerio Sánchez Recio, Alberto Reig Tapia, Matilde Eiroa, Ángel Luis López Villaverde, Francisco Rodríguez Jiménez, Javier Muñoz Soro, Fernando Hernández Sánchez, Encarnación Barranquero Texeira, Marcos Breuer, Pedro Álvarez de Frutos, Lukianós Hassiotis y Kostís Kornetis firman estos artículos.

Todos aquellos interesados en la historia comparada y en los estudios de E.M. tendrán la oportunidad de descubrir, a través de los artículos, por qué en 1936 todo era posible, incluso la reforma y la paz, mientras que en 1939, y a la luz de 80 años de la Guerra Civil (internacional) española, lo único posible fue la continuidad del régimen latifundista perpetuo, la contrarreforma, la guerra … y la posguerra.

El comité científico del Congreso lo formaron tres profesores: Ángel Viñas, José Álvarez Junco e Ioannis Hassiotis. La edición fue coordinada por Dimitris Filippís, profesor contratado y doctor de la EAP.

D. Filippís