Blog del Instituto Cervantes de Estambul

Este jueves, 30 de abril, tenemos un club de lectura especial. Por primera vez, y forzados por las circunstancias, el encuentro tendrá lugar por videoconferencia colectiva, una circunstancia que esperamos que sirva para afianzar también los lazos de los lectores ahora que se imponen eso que llaman “distancia social”.

La sesión estará dedicada a una selección de cuentos de Gabriel García Márquez. El autor colombiano, de cuyo fallecimiento se han cumplido 6 años, es autor de una de las narrativas más leídas, admiradas y comentadas de la literatura en español. Cuando hablamos de Gabo nos vienen a la mente, de forma lógica y normal, sus grandes novelas, aquellas que le llevaron al obtener el Premio Nobel de Literatura. Y sin embargo, el cuento, la narración breve está presente en la obra y la escritura de García Márquez desde el inicio de su carrera. Sus primeras producciones literarias, aparte de algunas poesías de juventud, fueron cuentos que publicó en el diario El Espectador. Desde entonces, y durante gran parte de su vida de escritor, el cuento ha formado esa otra cara de la literatura de García Márquez. Si sus novelas son la encarnación del boom de la literatura hispanoamericana, sus cuentos se engarzan asimismo en la larga tradición del cuento latinoamericano. Ambas, novelas y narraciones breves, beben de eso que el autor llamó “las pequeñas historias”. Los cuentos de GGM son pues breves e intensas dosis del arte narrativo del autor colombiano que nos producen un placer y un estremecimiento similar al de sus grandes novelas. De hecho, algunas de sus más famosas obras pueden también leerse como una serie de cuentos engarzados.

En el prólogo del volumen Doce cuentos peregrinos, describió GGM un sueño que tuvo. Y dice al final: “Sólo entonces comprendí que morir es no estar nunca más con los amigos”. Si sois amigos de la lectura, y de los buenos cuentos, no olvidéis pasaros por nuestro club de lectura. Todos vuestros amigos os esperan.

Gabriel García Márquez ÖYKÜLERİ

Bu Perşembe, 30 Nisan günü, farklı bir okuma kulübü oturumunda sizlerle buluşuyoruz. Bu, ilk defa, şartlar gereği, okuyucuların “sosyal mesafe” yi ve aynı zamanda sosyal bağlarını korumayı umduğu bir dönemde, bizlere iyi geleceğini ve hizmet edeceğini düşündüğümüz, toplu video konferans üzerinden gerçekleşecek bir buluşma olacak.

Oturumda Gabriel García Márquez’in bir dizi öyküsünü ele alacağız. Vefatının üzerinden 6 yıl geçen Kolombiyalı yazar, İspanyolca edebiyatın en çok okunan, beğenilen ve yorumlanan öykücülerinden biridir. Her ne kadar Gabo’dan bahsedildiğinde akıllara, kendisine Nobel Edebiyat Ödülü’nü de getiren dillere destan romanları gelse de, Garcia Márquez’in edebi kariyerinin başından beri eser ve çalışmalarında her daim öykü ve kısa öyküler ağırlıklı yerini korur.

Yazarın gençliğinde kaleme aldığı şiirlerin dışında, İlk edebi eserleri El Espectador adlı gazetede yayımlanır. O yıllardan itibaren yazarın hayatı boyunca öyküler, García Márquez’in ve yazınının diğer edebi yüzünü şekillendirir. Romanları Latin Amerika edebiyatındaki boom patlamasının bir uygulamasıysa, öykülerinin kökleri Latin Amerikanın uzun anlatı geleneğine dayanır. Hem romanları hem de kısa öyküleri, yazarın «Küçük Öyküler» olarak adlandırdığı kaynaktan beslenir. Garcia Márquez’in öyküleri, Kolombiyalı yazarın unutulmaz romanlarından aşina olduğumuz zevk ve heyecan veren anlatı sanatının, kısa ve yoğun dozlarda alınmasını sağlar. Aslında, en ünlü eserlerinden bazıları, sanki bir dizi öykü setiymiş gibi okunabilir.

«On İki Gezici Öykü» kitabının önsözünde, Garcia Márquez gördüğü bir rüyayı yorumlar. Ve sonunda şöyle der: «Ancak o zaman ölmenin, bir daha asla arkadaşlarla birlikte olmamak demek olduğunu anladım.» Eğer iyi okuma ve öykülerle arkadaşsanız, okuma kulübümüze uğramayı unutmayın. Tüm arkadaşların seni bekliyor.

El Premio Cervantes 2019, que debería entregarse el próximo 23 de abril, es un autor singular por muchas razones. Podemos decir que es un autor doble. Por un lado, porque aúna su profesión de arquitecto con su vocación literaria. No es una combinación inédita, pero muy poco usual en el mundo de la creación literaria. Como arquitecto, por ejemplo, participó en los proyectos del Anillo Olímpico de Barcelona para los Juegos Olímpicos de 1992. 

Por otra parte, Joan Margarit es un poeta bilingüe, que escribe en castellano y en su catalán materno. Este carácter doblemente bifronte encuentra reflejo en su poesía. Su formación técnica se refleja en muchas ocasiones en una poesía íntima, de interior, que busca con abstracciones y símbolos meditar sobre los grandes temas del hombre: la fugacidad de la vida, el amor, la muerte y los interrogantes de la existencia.  Su concepción del lenguaje poético, como un material duro, que hay que trabajar y perfilar, descansa también en su formación como arquitecto. La necesidad de exactitud en la expresión es también fruto de esa doble formación técnica y literaria. 

Si bien comenzó a escribir poesía en lengua española, a partir de los años 80 publicó también obra en su catalán materno, del que es también uno de los grandes referentes de la poesía contemporánea, en un intento de ahondar en sus propias raíces. 

Ha conseguido los mayores galardones de creación poética tanto en catalán (premi Serra d’Or, Premi Carles Riba, Premi Miquel de Palol, Premi Nacional de Cultura de Catalunya) como en español (Premio Nacional del Ministerio de Cultura, Premio Reina Sofía, Premio Pablo Neruda), que culmina en 2019 con el Premio Cervantes, el más prestigioso del mundo literario hispano.  

Os dejamos con una de sus poesías, para que comencéis a gustar de su obra. Os recordamos también que el Club de Lectura Global del Instituto Cervantes de este mes está dedicado a este gran autor.

Lectura

Penetro en otras vidas.
Llevo días leyendo, pero ahora
alzo los ojos porque me doy cuenta
de que apenas sé nada de quien escribió el libro.
Me avergüenza no conocer
más que su lucidez. Toda supervivencia
es esta especie de conversación
silenciosa y sin tiempo. Es algo aterrador
y ocurre en el abismo de la mente,
un frío cielo azul en el que el amor es
la única forma de posteridad.

(De No estaba lejos, no era difícil, 2010)

23 Nisan günü, 2019 Cervantes Ödülü’nün takdim edileceği  kişi, birçok nedenden ötürü eşsiz bir  yazar. Hatta onun için çifte yazar bile diyebiliriz. Mimarlık mesleğini, edebi mesleğiyle harmalayabilen usta bir kalem. Bu çok yeni bir karışım değil, ancak edebi yaratım dünyası için hala sıradışı bir birliktelik. Örneğin bir mimar olarak, aynı zamanda  1992 Olimpiyat Oyunları için Barcelona Olimpiyat Yüzüğü projelerine katılmış olan bir isim.

Öte yandan, kendisi İspanyolca ve Katalanca dillerinde yazan çift anadilli bir ozan. Bu iki taraftan bakabilme gücü ise elbette şiirlerine de yansıyor. Teknik eğitimi, yaşamın, aşkın, ölümün faniliği ve varlık sorunlarına dair insanın genel olarak derin mevzular üzerine odaklandığı; soyutlamalar yaptığı ve semboller arayarak ilerlediği, samimi şiirlerinde de kendini gösteriveriyor.  Üzerinde çalışılması ve ana hatlarıyla çizilmesi gereken, katı  bir materyal olarak ele alınan şiirsel dil anlayışı ise, aynı zamanda bir mimar olarak aldığı eğitime dayanıyor. İfadede kesinliğe duyulan ihtiyaç , yine bu çifte, teknik ve edebi eğitimin birlikteliğinden doğuyor.

1980’lerden itibaren şiirlerini İspanyolca dilinde yazmaya başlamasına rağmen, aynı zamanda çağdaş şiirin en büyük referanslarından biri olarak gösterilen, kendi köklerini araştırmaya çalışmak üzere yola çıktığı ve  ana dili Katalanca’da da eserleri ni yayınlayan bir yazar olarak yoluna devam ediyor.

Hem Katalanca (Serra d’Or Ödülü, Carles Riba Ödülü, Miquel de Palol Ödülü, Katalonya Ulusal Kültür Ödülü) hem de İspanyolca (Kültür Bakanlığı Ulusal Ödülü, Reina Sofía Ödülü,  Pablo Neruda Ödülü), ödüllere ve en son 2019’da İspanyol edebiyat dünyasının en prestijli  ödülü Cervantes Ödülü’ne layık görülmüştür.

Sizi, hoşunuza gideceğini düşündüğümüz şiirlerinden biriyle baş başa bırakıyoruz. Ayrıca bu ayki Cervantes Enstitüsü’nün Küresel  Sanal Okuma Kulübü’nün bu usta yazara adanmış olduğunu da hatırlatırız.