Blog del Instituto Cervantes en Utrecht

Por Alberto Colorado, abogado, gestor cultural, profesor

Os invitamos durante las cuatro sesiones de este curso sobre el Museo Reina Sofía, a recorrer las salas de este gran museo de arte contemporáneo.

La España de finales del siglo XIX y principios del XX vio nacer a una de las generaciones más prolíficas e influyentes de la historia del arte, habiendo reunido el Museo Reina Sofía una gran parte de sus obras fundamentales. Sin embargo, no sólo veremos la obra de Picasso, Gris, Dalí, Miró, Óscar Domínguez y demás artistas españoles sino también las de otros importantísimos pintores internacionales como Braque, Magritte, Masson, Diego Rivera o Francis Bacon. Pero el Reina Sofía ni mucho menos nos ofrece sólo pintura, posee además una importante colección de escultura (Alberto Sánchez, Julio González) y, en los últimos años, el museo ha acertado a complementar su exposición con la proyección de obras fundamentales del cine (Buñuel), con información y fragmentos de revistas de artistas de la época (Arte Joven, en la que colaboró Picasso) o con poesía (García Lorca e incluso Miró). Todo ello constituye, sin duda alguna, un heterogéneo e interesantísimo repaso por el arte y la cultura visual de la modernidad.

Durante el curso se incentivará la participación activa del alumno en clase y el debate con el objetivo tanto de aprender de arte como de practicar español.

El curso está orientado tanto a alumnos de nivel C1 como a hispanohablantes.

Datos prácticos
Fechas: jueves, 20/11/2014,  27/11/2014, 04/12/2014, 11/12/2014
Plazo de inscripción: hasta el 17 de noviembre
Horario: 18:30 a 21:30
Nivel: el curso está dirigido a holandeses, o cualquier otra nacionalidad, con un nivel C1 de español y a hispanohablantes
Número de plazas: mínimo 8, máximo 12
Precio: € 147
Código de inscripción: 079

Vrijdag 31 oktober start bij Instituto Cervantes Utrecht een cursus over de kunst en cultuur van Andalusië.

Deze cursus wordt georganiseerd in samenwerking met KLU, een organisatie die cursussen, lezingen, excursies en reizen op het gebied van de kunstgeschiedenis organiseert.

KLU en Instituto Cervantes Utrecht hebben in het verleden al eens succesvol samengewerkt door middel van een cursus Inleiding Spaanse Kunstgeschiedenis. Om aan deze samenwerking een vervolg te geven werd besloten aandacht te besten aan een van de mooiste gebieden van Spanje: Andalusië! Binnen het vakgebied van de kunstgeschiedenis is er vaak weinig aandacht voor niet-westerse kunst. Hoewel Andalusië uiteraard in een Westers land ligt, is de kunst en cultuur die het heeft voortgebracht zeer uitzonderlijk. Er zijn weinig plekken in Europa die zo on-Europees ogen als Andalusië. Het zuid-Spaanse gebied kent namelijk een bijzondere geschiedenis. Het was o.a. tot in de 15e eeuw in handen van de Moren die een bloeiende, Midden-Oosters getinte kunst en cultuur met zich mee brachten. Van de meest prachtige moskeeën tot fantastische paleizen en paradijselijke tuinen. De Moorse kunst raakte vermengd met de Christelijke en Joodse en werd zo typerend voor Andalusië en uniek binnen Europa. Specialist Chris van der Heijden neemt u in deze cursus mee langs de kunst, cultuur en architectuur van Andalusië met haar voornaamste steden Sevilla, Granada en Córdoba. Op deze manier maakt u kennis met de pracht en praal van dit kleurrijke, sprookjesachtige gebied.

Data: 4x Vrijdagochtend: 31 oktober, 7, 14, 21 november 2014, 11.00-13.00 uur
Docent: Chris van der Heijden
Locatie: Instituto Cervantes, Domplein 3, Utrecht

6-DAAGSE REIS ANDALUSIË
Om u niet alleen in Utrecht kennis te laten maken met dit prachtige gebied, organiseert KLU tevens een reis naar Andalusië waarin docent Chris van der Heijden u meeneemt om de besproken pracht en praal in de praktijk te aanschouwen. Deze reis zal plaatsvinden in maart 2015. De reis is voor iedereen toegankelijk, ook voor niet-cursisten dus. Er geldt nog een vroegboekkorting t/m 6 december.

Chris van der Heijden is historicus, publicist en docent aan de Hogeschool van Utrecht. Hij schreef diverse boeken over de Spaanse cultuurgeschiedenis en kent Spanje op zijn duimpje.

Meer informatie en inschrijven

Volvemos a tener el placer de publicar un texto de nuestra colaboradora y alumna de español Mayke Merkx. Este texto lo ha elaborado en relación a la actividad cultural organizada por el Instituto Cervantes de Utrecht en colaboración con el Bosch Research and Conservation Project, El Bosco oculto. Jerónimo Bosch como dibujante .

Biografía
El Bosco, o Hiëronymous Bosch, nació alrededor de 1450 y creció en Bolduque, que en esta época era la ciudad más grande de los Países Bajos del norte. Provenía de una familia de pintores. Su abuelo Jan van Aken (ca. 1380-1455) se mudó cerca del año 1427 de Nimega a Bolduque. Es conocido que tenía algunos encargos religiosos. Sobre la obra de su padre Antonius van Aken (ca. 1420-1478)  no se sabe mucho. El taller familiar era un vivero para el joven artista y El Bosco sucedió a su padre como artesano.

El 15 de julio de 1481 se casó con Aleit Vanden Mervenne, una mujer de una familia distinguida. Por eso y a causa de su clientela eminente, El Bosco formaba parte de la élite de la ciudad. Es seguro que hacía encargos para el cabildo. Tenía un papel muy importante en la ciudad y fue un hombre devoto toda su vida. En el año 1486 ingresó en la Ilustre Hermandad de la Vida Común, una cofradía ilustre y religiosa. Alrededor del año 1500 su fama se disparó fuera de la ciudad y tuvo cargos de nobles importantes como Felipe I de Castilla, duque de Borgoña.

La estimación más grande de su obra estaba en Los Países Bajos del sur, en la Escuela Veneciana durante el Renacimiento Italiano, pero sobre todo en España donde su fama era muy grande. Durante el reinado de Felipe II la obra de El Bosco llegó a España, contando con su admiración y adquiriendo un gran parte de su obra.

El Bosco murió en 19 de agosto de 1516 en Bolduque.

Inspiración del Bosco
En la obra de El Bosco abunda de sarcasmo, la burla y las imágenes oníricas. Unas de las explicaciones para esto, es que El Bosco vivía en un mundo lleno de creencias en la brujería, la alquimia y la magia. Además en la baja Edad Media la gente estaba obsesionada con la inminencia de la venida del Anti-cristo. El Bosco quería dar un mensaje moralista con representaciones satíricas.

Algunos historiadores del arte creen que la iconografía demoniaca en su trabajo, viene también de una obra literaria, puede ser de la versión neerlandesa de Visio Tundali, publicada en Bolduque al fin del siglo quince. El libro muestra el viaje de Tundali a través del Infierno, Purgatorio y Paraíso y describe su encuentro con monstruos, serpientes, animales de fantasía y la tortura sutil de las almas condenadas. Sabemos que El Bosco conocía este libro porque pintó una escena sobre ello.

Los dibujos
Como dibujante, El Bosco tiene una gran reputación sin precedente. Está considerado el primer artista holandés que ha usado el arte de dibujar como una forma de arte autónomo. El Bosco pintó numerosos cuadros religiosas, pero sus dibujos siempre tienen un tema profano. Rompía con la tradición Holandesa de dibujos en punta de plata. Ningún artista de los Países Bajos tenía un estilo de dibujar tan libre. El Bosco usaba su punta de una manera espontánea y dibujaba como los artista del renacimiento en Italia.

Clasificación de sus dibujos
Los dibujos se pueden clasificar en tres grupos. El primero comprende las composiciones para preparar una tabla, a continuación pequeños esbozos rápidos y por último los dibujos que están elaborados y que tienen el carácter de una obra de arte independiente. Algunos dibujos muy conocidos de El Bosco son El bosque tiene oídos, El campo tiene ojos, El Nido del Búho y El hombre-árbol. En estos dibujos puedes ver lo brillante que era como dibujante.

Influencia hasta hoy
La atención a la obra de El Bosco continúa hasta hoy en día. A los 500 años, con su pequeña herencia, El Bosco sigue influyendo a los artistas. Juan Ibañez por ejemplo hacía un corto animado del conocido tríptico El jardín de las delicias que está El Museo del Prado en Madrid. Esta obra está considerada como una de lo más fascinantes de la historia de arte. El corto de Ibañez es muy especial porque da a la obra de arte vida y movimiento.

Se puede ver aún en la página web del periódico El País del 3 de julio de 2012.

¿Sabías que?
• En contraste con hoy en día, la lechuza era en la Edad Media un símbolo del pecado y la locura. Es el pájaro favorito de Jeroen Bosch y se puede ver casi siempre en su obra.
• En el siglo XVI en España los monstruos de El Bosco adquirieron un nombre especial: disparate, del latín disparitas.
• El Bosco no ha dejado un diario o cartas. Todo que conocemos de su vida y sus actividades artísticas proviene de pequeños textos del archivo de la cuidad Bolduque y actas de la Hermandad de la Vida Común.
• El poeta y noble Francisco de Quevedo en el siglo XVII, decía que la obra de El Bosco: «No es nada más que diablos, culos y braguetas.
• En la obra Las meditaciones de San Juan Bautista existe una relación entre España y Los Países Bajos por las guerras que hubo en el Siglo XX. Puedes leer más sobre el tema en el artículo Los dibujos secretos de El Bosco El País de 21 de febrero de 2012.

Biografie
Jeroen Bosch, oftewel Hiëronymus Bosch, werd geboren rond 1450 en groeide op in ’s Hertogenbosch. In deze tijd was dit de grootste stad in de Noordelijke Nederlanden.

Hij kwam uit een schilders familie. Jan van Aken (ca.1380-1455) zijn grootvader, verhuisde rond het jaar 1427 van Nijmegen naar ’s Hertogenbosch. Van hem zijn enkele religieuze opdrachten bekend. Over het werk van zijn vader, Antonius van Aken (ca. 1420-1478) weten we niet veel. Het familie atelier was een broedplaats voor de jonge kunstenaar en hij volgde zijn vader op als ambachtsman.

Op 15 juli 1481 trouwde hij met Aleit Vanden Mervenne een vrouw uit een vooraanstaande familie. Hierdoor en door zijn voorname klanten maakte Jeroen Bosch deel uit van de stedelijke elite. Het is zeker dat hij opdrachten kreeg van het kapittel. Hij speelde een belangrijke rol in de stad en was zijn hele leven gelovig. In het jaar 1486 trad hij toe tot het Illustre Lieve Vrouwe Broederschap, een vooraanstaand en religieus broederschap in ‘s-Hertogenbosch.

Het werk van Jeroen Bosch zit vol sarcasme, spot en droombeelden. Één van de verklaringen hiervoor is dat hij leefde in een wereld vol van geloof in hekserij, alchemie en magie. Verder waren de mensen in de late middeleeuwen geobsedeerd door de mogelijk komst van de antichrist.

Kunsthistorici denken dat de demonische onderwerpen in zijn werk ook voortkomen uit een literair werk, oftewel de Nederlandse versie van Visio Tundali, gepubliceerd in ’s Hertogenbosch aan het einde van de vijftiende eeuw. Dit boek beschrijft de reis van Tundali door de hel, het vagevuur en de hemel en zijn ontmoetingen met monsters, slangen, fantasie dieren en de subtiele marteling van de verdoemde zielen. We weten dat Jeroen Bosch dit boek kende omdat hij hieruit een scène schilderde.

Tijdens het koningschap van Filips II bereikte het werk van Jeroen Bosch Spanje met de grootste waardering en verkreeg Filips II een groot gedeelte van zijn werk.

Jeroen Bosch overleed op 19 augustus in het jaar 1516 in ´s Hertogenbosch.

De tekeningen
Als tekenaar heeft Jeroen Bosch een ongekend grote reputatie. Hij wordt beschouwd als de eerste Hollandse kunstenaar die de tekenkunst als een op zichzelf staande kunstvorm gebruikte. Hij schilderde veel religieuze schilderijen, maar zijn tekeningen hebben altijd een wereldlijk onderwerp.

Hij brak met de Hollandse traditie om te tekenen met een zilverpen. Geen enkele kunstenaar in Nederland had zo’n vrije stijl van tekenen. Hij gebruikte zijn pen op een spontane manier en tekende zoals de renaissance kunstenaars in Italië.

Indeling van zijn tekeningen
De tekeningen kunnen worden ingedeeld in drie groepen. Ten eerste, de composities om een paneel voor te bereiden, vervolgens kleine snelle schetsen en als laatste de tekeningen die zijn uitgewerkt en die het karakter hebben van een onafhankelijk kunstwerk.

Een aantal bekende tekeningen van Jeroen Bosch zijn Het woud heeft oren, en het veld heeft ogen, Uilennest en de Boommens. In deze tekeningen kun je zien hoe grandioos hij is als tekenaar.

Invloed in het heden
De invloed van het werk van Jeroen Bosch werkt door tot in het heden. Na 500 jaar, met een kleine nalatenschap blijft hij kunstenaars beïnvloeden. Juan Ibañez bijvoorbeeld, die een korte animatie maakte van het drieluik De tuin der lusten. Het is erg bijzonder omdat hij het kunstwerk leven en beweging geeft. Je kunt het zien op de website van El Pais van 3 juli 2012.

Wist u dat?
Anders dan tegenwoordig is de uil in de Middeleeuwen een symbool voor zonde en waanzin. Het is één van de favoriete dieren van Jeroen Bosch en je kunt de uil bijna altijd terugzien in zijn werk zien.

In de zestiende eeuw kregen de monster van Jeroen Bosch een speciale naam: disparate, dwaasheid.

Jeroen Bosch liet geen dagboek of brieven na. Alles wat we te weten komen over zijn leven en kunstenaarschap komt uit kleine teksten in archieven van ’s Hertogenbosch en de verslagen van Illustre Lieve Vrouwe Broederschap.

De zeventiende eeuwse edelman en dichter Francisco de Quevedo zei dat het werk van Joeroen Bosch: 2Het is niets meer dan duivels, konten en braguetes».

A propósito de México y de la columna mensual que nos prepara la profesora de español Neri Arjona De Santiago, nos gustaría comentar una iniciativa excelente, precisamente sobre México.

El Instituto Cervantes y el Centro de Estudios Mexicanos de la Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM) en España han organizado para los meses de octubre y noviembre un Curso de historia de México. Esta iniciativa se ha programado con el objetivo de potenciar la colaboración institucional entre el Instituto Cervantes y la UNAM, y queda enmarcada en el convenio entre ambas instituciones.

El curso se impartirá en el Instituto Cervantes de Madrid, (calle Alcalá, 49, Madrid, España) por cuatro destacados especialistas provenientes de México. El curso, de 50 horas, está organizado en 4 módulos. Cada módulo consta de cinco sesiones (impartidas en cinco días) con una duración total de 12 horas y 30 minutos. El horario de las sesiones es de 18.00 a 20.30 h.

Se podrá matricular en el curso cualquier persona interesada en realizarlo. Se expedirá un certificado acreditativo de asistencia al curso.

Programa académico:
Módulo I: del lunes 20 al viernes 24 de octubre de 2014
Introducción a la historia precolombina
Profesor: Erik Velásquez García
UNAM. Instituto de Investigaciones Estéticas

Módulo II: del lunes 27 al viernes 31 de octubre de 2014
La época colonial
Profesor: Iván Escamilla González
UNAM. Instituto de Investigaciones Históricas

Módulo III: viernes 7 de noviembre, y del martes 11 al viernes 14 de noviembre de 2014
El nacimiento de México
Profesor: Alfredo Ávila Rueda
UNAM. Instituto de Investigaciones Históricas

Módulo IV: del lunes 17 al viernes 21 de noviembre de 2014
México contemporáneo
Profesor: Sergio Miranda Pacheco
UNAM. Instituto de Investigaciones Históricas

La información detallada está disponible en:
http://www.cervantes.es/lengua_y_ensenanza/curso_otono_2014.htm

Las inscripciones pueden hacerse desde:
https://clicmadrid.cervantes.es/es

Por Mayke Merkx, colaboradora en la biblioteca y estudiante de español en el Instituto Cervantes de Utrecht. (Foto: Mayke Merkx)

Este año es la conmemoración del IV Centenario de la muerte del pintor El Greco. Nació en 1541 en Creta. El Greco es el apodo que le pusieron en Italia, en realidad se llamaba Doménico Theotocoupulos.

Creta
Su primera experiencia con el arte fue el estilo bizantino. Desde la Edad Media el arte no había cambiado mucho en Grecia. El estilo bizantino era solemne, tieso y sin parecido con la naturaleza. Siempre había un elemento religioso muy intenso en su trabajo.

Italia
En 1567 El Greco tenía 26 años cuando fue a Venecia, que era en este época un centro cultural importante. Trabajó en el taller de Tiziano. La escuela veneciana tuvo una gran influencia en su uso de colores, la perspectiva y aprendió a trabajar pintura al óleo. No perdió su estilo tradicional.

Durante su viaje de estudios por Italia residía en diferentes ciudades como Padua, Vicenza, Verona, Bolonia, Siena, Parma y Florencia. En 1570 se instaló en Roma y formó parte del circulo intelectual del mecenas Cardenal Alessandro Farnese. En esta época trabajaba con grandes artistas, especialmente con Miguel Ángel, quien tuvo mucha influencia en su trabajo. Durante los diez años que vivió en Italia, el Manierismo tuvo mucha influencia en él.

El Manierismo
Las obras del Greco se pueden reconocer por sus figuras alargadas; esta es una característica del manierismo. Se pueden reconocer también por el uso de colores llamativos y atrevidos, la forma, la expresión y la luz difusa, que eran totalmente desconocidas en el siglo XVI. Para nosotros los cuadros del Greco son muy modernos pero para sus contemporáneos en España no eran tan llamativos. Una generación más tarde la gente criticaba las formas alargadas que parecen innaturales, los colores de mal gusto, una perspectiva equivocada, los temas religiosos por parecer bromas inapropiadas…

El Greco fue un hombre apasionado y devoto. Por eso se sentía responsable de contar las historias religiosas de una manera nueva y emocionante.

España
En 1576 El Greco viajó a Madrid porque quería ser uno de los pintores de la corte de Felipe II. Sin embargo el rey consideraba el estilo de El Greco inapropiado para las representaciones religiosas en el monasterio de San Lorenzo el Real de El Escorial.

Un año más tarde, en 1577, El Greco se mudó a Toledo y vivió allí hasta el fin de su vida. En aquel tiempo no había una escuela de artistas establecidas en Toledo. Por eso El Greco no tenía competidores y pudo desarrollar más su estilo imaginativo. Esto provocó que su estilo se hiciera más subjetivo y antinaturalista.

Tuvieron que pasar casi 300 años para redescubrir y conocer el arte del Greco. Su estilo influyó en el arte moderno, con emociones y simbolismo en lugar del realismo. Las crueldades de La Gran Guerra cambiaron la manera en la que se veía e interpretaba “la realidad”. Ya no era la representación de la realidad lo decisivo, sino la sensualidad, las emociones y el simbolismo del cuadro.

El redescubrimiento empezó con los impresionistas como Cézanne y Manet. La influencia del Greco siguió adelante por ejemplo en el trabajo de Picasso, Diego Rivera, Marc Chagal. Y también en el expresionismo en Alemania.

Sabías que…

• El cuadro favorito de Ernest Hemingway era Vista de Toledo, la obra que le gustaba visitar en el Metropolitan Museum de Nueva York.

• Muchas generaciones creían que El Greco tenía una enfermedad de los ojos, que veía a la gente con cuerpos desproporcionados y caras alargadas.

• Hace un siglo se habían catalogado 37 documentos, ahora hay más de 500.

• Antonio Palomino, pintor y escritor del siglo XVII digo de El Greco:“lo que hizo bien, ninguno lo hizo mejor; y lo que hizo mal, ninguno lo hizo peor.”

• Siempre firma sus cuadros en griego.

 Bibliografía y sitios web consultados

Revistas
Descubrir el Arte
“El proyecto museo del Greco puesta punto”, Francisco J.R. Chapparo, p. 24-28 marzo 2011
“El pintor y su ciudad”, José María Parreño, p. 30-35 marzo 2011
“Una vida en muy pocas pinceladas, José Riello, p. 18-23, marzo 2014
“Entrevista a Fernando Marías”, José Riello, p. 26-29 marzo 2014
“Santidad por encargo”, Leticia Ruiz Gómez, p. 30-35 marzo 2014
“Cinco siglos de alargada sombra”, Fransico J.R. Chaparro, p. 52-55, marzo 201

Libros
De kunst van het kijken, Patrick de Rynck
Eeuwige schoonheid, E.H. Gombrich
Janson’s History of art
The Arts in Spain, John f. Moffitt
El Greco, Santiago Alcolea
El Greco y Toledo, G. Marañon

Periódicos
“El pintor de las mil caras”, Javier Rodríguez Marcos, El País 14-12-13
“Pintando mundos de lo visible y lo invisible. El Greco hizo de la pintura un instrumento de investigación de realidades plural”, El País 14-12-13
“El Greco “padre” de las vanguardias” El País, 24-06-14
“El Greco en Toledo” El País 25-06-14

App 
Museo del Prado second canvas (http://www.secondcanvas.net/)

Sitios web
Museo Nacional del Prado https://www.museodelprado.es/exposiciones/info/en-el-museo/el-greco-y-la-pintura-moderna
El Greco 2014 http://www.elgreco2014.com//
Museo del Greco http://museodelgreco.mcu.es/

El Greco de Yannis Smaragdis
Te invitamos a la proyección de cine El Greco de Yannis Smaragdis

Dit jaar is de herdenking van 400ste sterfdag van de schilder El Greco. Hij werd geboren in 1541 op Kreta. El Greco is de bijnaam die de ze hem gaven in Italië, zijn echte naam was Doménico Theotocoupulos.

Kreta
De byzantijnse stijl was zijn eerste ervaring met kunst en er was sinds de Middeleeuwen weinig veranderd. Deze stijl kenmerkt zich door symmetrische vormen en zonder gelijkenis met de werkelijkheid. De werken hebben een symbolische betekenis en de afbeeldingen zijn plechtig, stijf en karakteriseren zich door een intense religieuze beleving.

Italië
Toen hij naar Venetië vertrok in 1567, was El Greco 26 jaar. Het was in die tijd een belangrijk cultureel centrum. Hij werkte in het atelier van Titiaan. De Venetiaanse school had een grote invloed op zijn gebruik van kleuren, perspectief en hij leerde schilderen met olieverf. Zijn traditionele stijl verloor hij niet.

Tijdens zijn studiereis door Italie verbleef hij in verschillende steden zoals Padua, Vicenza, Verona, Bologna, Siena, Parma en Florence. In 1570 vestigde hij zich in Rome en maakte hij onderdeel uit van de groep intellectuelen rond de mecenas Kardinaal Alessandro Farnese. In deze tijd werkte hij met grote kunstenaars, met name Michelangelo, had invloed op zijn werk. Gedurende de tien jaar die hij in Italië leefde, werd hij erg beïnvloed door het Manierisme.

Het Manierisme
Het werk van El Greco kun je herkennen aan de uitgerekte figuren, dit is een kenmerk van het Manierisme. Je kunt het ook herkennen aan het gebruik van opvallende en gewaagde kleuren, de vorm, expressie en het vage licht, dat volledig onbekend was in de zestiende eeuw. Voor ons zijn de schilderijen van El Greco erg modern maar voor zijn Spaanse tijdgenoten waren ze niet zo opvallend. Een generatie later bekritiseerde de mensen zijn uitgerekte vormen die onnatuurlijk leken, slechte smaak van het kleurgebruik, een foutief perspectief, de religieuze thema’s; het leken smakeloze grappen…

El Greco was een gepassioneerd en gelovig man. Hierdoor voelde hij zich verantwoordelijk om de religieuze verhalen op een nieuwe en aangrijpende manier te vertellen.

Spanje
In 1576 reisde El Greco naar Madrid omdat hij één van de hofschilders wilde worden van Filips de Tweede. De koning vond echter de stijl van El Greco ongepast voor de religieuze afbeeldingen in het klooster van San Lorenzo el Real de El Escorial

Één jaar later, in 1577, verhuisde hij naar Toledo en woonde daar tot het einde van zijn leven. In die tijd was er geen kunstenaarsgroep gevestigd in Toledo. Hierdoor had El Greco geen concurrenten en kon hij zijn fantasierijke stijl verder ontwikkelen. Dit leidde tot een meer subjectieve en onnatuurlijke stijl.

300 jaar later…

Het duurde bijna 300 jaar om de kunst van El Greco te herontdekken en te leren kennen. Zijn stijl beïnvloedde de moderne kunst, dat wil zeggen met emoties en symbolisme in plaats van het realisme. De wreedheden van de Eerste Wereldoorlog veranderden de manier waarop “de realiteit” werd gezien en geïnterpreteerd. De weergave van de werkelijkheid was niet meer bepalend, maar het gevoel, de emoties en de symboliek het schilderij.

De herontdekking begon met de impressionisten zoals Cezanne en Manet… De invloed van El Greco ging verder in het werk van bijvoorbeeld Picasso, Diego Rivera en Marc Chagall. En ook in het expressionisme in Duitsland.

Wist u dat…

• Het favoriete schilderij van Ernest Hemingway was “Vista de Toledo”, het werk bekeek hij graag in “Metropolitan Museum” in New York.

• Vele generaties geloofden dat El Greco een oogziekte had, waardoor hij mensen in verkeerde proporties zag en met uitgerekte gezichten.

• Antonio Palomino, schilder en schrijver uit de achttiende eeuw zei over El Greco: “wat hij goed deed, deed niemand beter, en wat hij slecht deed, deed niemand slechter”

• Hij altijd zijn schilderijen in het Grieks signeerde.

Geraadpleegde literatuur en websites

Tijdschriften
Descubrir el Arte
“El proyecto museo del Greco puesta punto”, Francisco J.R. Chapparo, p. 24-28 marzo 2011
“El pintor y su ciudad”, José María Parreño, p. 30-35 marzo 2011
“Una vida en muy pocas pinceladas, José Riello, p. 18-23, marzo 2014
“Entrevista a Fernando Marías”, José Riello, p. 26-29 marzo 2014
“Santidad por encargo”, Leticia Ruiz Gómez, p. 30-35 marzo 2014
“Cinco siglos de alargada sombra”, Fransico J.R. Chaparro, p. 52-55, marzo 201

Boeken
De kunst van het kijken, Patrick de Rynck
Eeuwige schoonheid, E.H. Gombrich
Janson’s History of art
The Arts in Spain, John f. Moffitt

Kranten
“El pintor de las mil caras”, Javier Rodríguez Marcos, El País 14-12-13
“Pintando mundos de lo visible y lo invisible. El Greco hizo de la pintura un instrumento de investigación de realidades plural”, El País 14-12-13
“El Greco “padre” de las vanguardias” El País, 24-06-14
“El Greco en Toledo” El País 25-06-14

App
Museo del Prado second canvas (http://www.secondcanvas.net/)

Websites
Museo Nacional del Prado https://www.museodelprado.es/exposiciones/info/en-el-museo/el-greco-y-la-pintura-moderna
El Greco 2014 http://www.elgreco2014.com//
Museo del Greco http://museodelgreco.mcu.es/

El Greco van Yannis Smaragdis
Filmvoorstelling El Greco van Yannis Smaragdis